Kars Ketesi Tarifi
Kars ketesi tarifini bir takipçimin isteği üzerine hazırladım. Normalde istenen tarifleri ya not ederim ya da unutamayacağım kadar kısa sürede hazırlayıp kenara koyarım ve asla göz ardı etmem. Ama bu tarifi ilk istemesinden sonra unutmuşum. Sağ olsun pes etmemiş, sonrasında tekrar hatırlattı. Ben bu unutmanın sıradan bir unutma olmadığını ve bilinç dışımda bir karşılığı olduğunu düşünüyorum.
Bunu kete seven insanları kırmadan nasıl söylerim bilmiyorum ama kete benim için oldum olası çok anlam veremediğim bir tarif olmuştu. Yani yağlı hamur işi zaten oldukça kalorili ve ağır bir yiyecekken bir de içine yağda kavrulmuş un doldurmak nereden baksan kalori israfı. İlla o kadar kalori alacaksan bunu daha çeşitli şeyler yiyerek yapabilirsin. Hepsini tek bir hamur işinden almak zorunda değilsin diye düşünüyorum. Bir de hadi diyelim kıtlık zamanında, sırf karın doldurmak için yapılmış bir yiyecek olsun. Kıtlık bittikten sonra bu alışkanlığı devam ettirmek zorunda mıydınız? diye sormadan da geçemiyorum. Bir de kiminle kete konuşsam "Onu peynirle yiyeceksin." diyor. Madem peyniriniz var, hamurun içine un yerine peynir koymasanız mı acaba? Hadi diyelim pişmiş peynir tadını sevmiyorsunuz. Tamam, peyniri içine koymayın, yine yanında yiyin ama un da koymayın. Bknz. katmer. Dünyanın en basit ama en lezzetli hamur işlerinden biri.
Kete kutsalınızsa ve kırıldıysanız çok özür diliyorum ama düşüncelerimi açıkça yazmasam dürüst olmayışım beni çok rahatsız edecekti.
Bizim oralarda da katmere çok yakın bir hamur işi vardır. Çörek deriz. Nişanda, düğünde, doğumda, her etkinlikte yapılır. Aynı kete gibi mayalı hamur hazırlanıp yufka yufka açılır. Yufkaların arası aynı şekilde yağlanır. Bazen tepsiye döşeme yapılır bazen de döşendikten sonra kare şekline gelecek şekilde katlanır. Ama içine un konmaz. Benim için unsuz olmasına rağmen çörek de çok ağır bir yiyecek mesela. Çocukken severek yesem de beslenme konusunda bilinçlendikten sonra yemeyi bıraktım. Çocukken her gördüğümüz, yediğimiz, alıştığımız şey hayatımız boyunca tek doğrumuz olmak zorunda değil.
Ketemize dönecek olursak... Başta da belirttiğim gibi hamurun içine kavrulmuş un koyulması fikrine sıcak bakmıyorum. O yüzden ben klasik bir Kars ketesine nazaran çok daha az un koydum. İtiraf edeyim, yerken de ayırabildiğim kadarını ayırdım. Unsuz gayet güzel bir hamur işi çünkü. Ama çocukluğunuzdan alışık olduğunuz kıvamı elde etmek isterseniz un kavurması için verdiğim malzemeleri iki katına çıkarabilirsiniz. Çünkü orijinalinde içinde ciddi kalınlıkta bir un tabakası oluyor.
Bir de benim tezgahım çok geniş olmadığı için yufkaları çok geniş açamadım. Sonrasında da fazla genişletmişim. Dolayısıyla keteler de ince oldu. Bence bu hali çok iyi ama orijinalinden farklı. Aynı hamurdan dört yerine iki beze yapıp daha büyük yufkalar açarak daha kalın, orijinal görüntüye daha yakın bir görüntü elde edebilirsiniz.
Keteleri hazırladıktan sonra bekletmeden pişirdiğinizde daha tıkız, kabuğu daha kıtır kıvamda oluyor. Beklediğinde hamur kabardığı için kabuğu çıtır, içiyse daha yumuşak oluyor. Makbulü kabarmayan, tıkız olanı bildiğim kadarıyla. Ama o noktada da benim görüşüm biraz farklı. Bekleyip kabardığında kıvamı bana göre daha iyi oluyor. Siz de bu bilgi ışığında ve kendi tercihiniz doğrultusunda kendinize uygun şekilde hazırlayabilirsiniz.
Kete fırından ilk çıktığında üzeri gevrek oluyor. Bekledikçe yumuşuyor. Eğer börek gibi ketede de o çıtırlığı seviyorsanız fırından aldıktan sonra hemen yemeniz iyi olacaktır.
Ketenin tuzlu ve tatlı iki versiyonu var. Dilerseniz un kavurmasına tuz yerine şeker koyup tatlı da yapabilirsiniz.
Afiyetle kalın...
Malzemeler
Hamur için:
- 1,5 su bardağı ılık süt,
- 1/4 su bardağı sıvı yağ,
- 4-4,5 su bardağı un,
- 1 çay kaşığı instant maya,
- 1 tatlı kaşığı şeker,
- 1 tatlı kaşığı tuz.
Un Kavurması için;
- 2 yemek kaşığı tereyağı,
- 1/4 su bardağı sıvı yağ,
- 1,5 su bardağı un,
- 1 tutam tuz.
Yağlamak için;
- 100 g tereyağı,
- 1/2 su bardağı sıvı yağ.
- Üzeri için;
- 1 yumurta sarısı.
Hazırlanışı
- Un kavurması için tereyağını bir tavada eritin,
- Sıvı yağ , tuz ve unu ekleyip unun rengi sütlü kahve rengine dönene kadar kavurun ve ateşten alıp soğumaya bırakın,
- Hamur için süt, şeker ve mayayı bir kasede karıştırın,
- Sıvı yağı ekleyip karışırın,
- Unu azar azar ekleyip karıştırmaya başlayın,
- Unun yarısında tuzu ekleyip karıştırın,
- Kalan unu da azar azar ekleyip ele yapışmayan kıvamda bir hamur elde edene kadar yoğurun,
- Üzerini örtüp 20-30 dk dinlendirin,
- Bu sırada yağlama işleminde kullanmak için tereyağını bir sos tenceresinde eritip üzerinden köpüklerini alabildiğiniz kadar alın,
- İçine sıvı yağını ekleyip karıştırın,
- Hamuru tekrar yoğurup dört bezeye bölün,
- Bezelerden birini unladığınız tezgahta yufka inceliğinde açın,
- Üzerine fırçayla yağ gezdirip fırçalayarak her yanının yağlanmasını sağlayın,
- Yufkanın iki tarafını ortaya katlayıp ortada birleştirin,
- Üzerini yağlayın,
- Aynı yönde tekrar ikiye katlayıp üzerini tekrar yağlayın,
- İki uzun kenarını ortaya katlayıp kare haline getirin,
- Kenara alıp üzerini örtün ve dinlendirin,
- Bu sırada diğer bezeleri de aynı şekilde açıp yağlayarak katlayın,
- İlk katladığınız yufkayı tezgaha alın,
- Üzerinden elinizle bastırarak bir miktar genişletin,
- Ortasına un kavurmasının dörtte birini koyup kenarlarını ortaya katlayarak kapatın,
- Ters çevirip elinizle bastırarak genişletin,
- Yağlı kağıt serilmiş bir tepsiye alın,
- Bir yufkayı daha aynı şekilde kavrulmuş unla doldurup şekillendirin ve tepsiye dizin,
- Üzerlerine yumurta sarısı sürün,
- Bir çatalın tersiyle aralıklı olarak çizin ve hava çıkışını sağlamak için çatalı yer yer batırarak delikler açın,
- 200 derecede önceden ısıtılmış fırında üzerleri güzelce kızarana kadar pişirin,
- Bu sırada diğer iki yufkayı da aynı şekilde hazırlayıp ilk tepsiyi fırından aldıktan sonra fırına verin (fırınınızda iki tepsi aynı anda çok iyi pişiriyorsa aynı anda da pişirebilirsiniz).
Afiyet olsun...
Click here to see the recipe in English
Kars Ketesi Tarifi ilk olarak 30/10/2023 tarihinde yayınlandı ve 01/11/2023 tarihinde güncellendi.
(*) Kalori değeri ortalama bir değerdir ve farklı kaynaklara göre değişkenlik gösterebilir. Kalori hesaplama için daha kesin sonuçlar almak isterseniz diyetisyeninize danışmanızı öneririz.
01 Ocak 2024 16:02